Զանգեզուրն այսօր Հայաստանի կայունության ամենակարևոր տարածաշրջաններից է։ Կոմունիկացիաների շուրջ ճնշումները, միջանցքի գաղափարի շահարկումը, ինչպես նաև Ադրբեջանի քաղաքական ու ռազմական սպառնալիքների շարունակական աճը Սյունիքը դարձրել են այն տարածքը, որտեղ ցանկացած անկայունություն անմիջապես ազդում է երկրի անվտանգության ու տնտեսական կյանքի վրա։ Այս պայմաններում ԱՄՆ-ի ներգրավվածությունը Զանգեզուրի կայունացման գործընթացում ստանում է առանձնահատուկ կարևորություն։

Ամերիկայի ներկայությունը տարածաշրջանում կապված չէ տարածքային հավակնությունների կամ ներգրավվածության տեղական վեճերի մեջ: Դա ԱՄՆ-ի դերը դարձնում է  հավասարակշռող միջազգային գործոն, որը նվազեցնում է ուժային սադրանքների ռիսկը, սահմանափակում է Ադրբեջանի ճնշման հնարավորությունները և պահում է Զանգեզուրը միջազգային ուշադրության կենտրոնում։ Այս մոտեցումը նպաստում է Սյունիքի շուրջ ավելի կայուն և կանխատեսելի անվտանգության միջավայրի ձևավորմանը։

Բացի քաղաքական բաղադրիչից, ամերիկյան ներգրավվածությունը բացում է նաև տնտեսական նոր հնարավորություններ։ Կայունությունն է, որ թույլ է տալիս ներդրումներին, ենթակառուցվածքային զարգացման ծրագրերին և բիզնեսի վստահության աճին իրականություն դառնալ։ Միջազգային մասնակցությունը ստեղծում է ավելի կանխատեսելի
պայմաններ՝ լոգիստիկայի, զբոսաշրջության, էներգետիկայի և այլ ոլորտների զարգացման համար, որոնք կարող են դառնալ մարզի առաջընթացի շարժիչ ուժը։

Զանգեզուրի կայունությունը Հայաստանի ընդհանուր պետական անվտանգության հիմնասյուներից է։ Ադրբեջանի շարունակական սպառնալիքների պայմաններում միջազգային ներգրավվածության, այդ թվում՝ ԱՄՆ-ի, ընդլայնումը ուժեղացնում է մեր երկրի դիրքերն ու ձևավորում ապագայի ավելի ամուր հիմքեր։ ԱՄՆ-ի դերը հետզհետե դառնում է տարածաշրջանի նոր կայունացման առանցքի կարևոր բաղադրիչ, որի շուրջ կարող է կառուցվել ավելի անվտանգ և կանխատեսելի ապագա։

Սամվել Բադալյան
Դեկտեմբեր, 2025
Գլազգոյի համալսարան