Բոլոր տոները. 10 ապրիլ


Միջազգային

Դիմադրության շարժման միջազգային օրը (International Day of Resistance) 

  • Ապրիլի 10-ին ողջ աշխարհում նշվում է Դիմադրության շարժման միջազգային օրը: Առաջացել է Երկրորդ աշխարհամարտի տարիներին ֆաշիստների դեմ պայքարող ժողովրդական շարժման հետևանքով:
  • Դիմադրության շարժման մասնակիցները Երրորդ ռեյխի ուժերի գրաված տարածքների բնակիչներն էին, ովքեր պայքարի տարբեր ձևեր էին ընտրել:
  • Ամենատարածված մեթոդներն էին հակաֆաշիստական քարոզչությունը, գաղտնի գրականության հրապարակումն ու տարածումը, գործադուլներն ու դիվերսիաները տրանսպորտային համակարգում և տարբեր հիմնարկներում, որոնց արտադրանքը նախատեսված էր գերմանացի զավթիչների համար:
  • Դիմադրության շարժումը լայն տարածում է գտել հատկապես ԽՍՀՄ-ում, Ֆրանսիայում, Իտալիայում, Լեհաստանում, Հարավսլավիայում, Բուլղարիայում և այլ երկրներում: Որոշ երկրներում դիմադրության շարժումը վերաճել է ազգային ազատագրական պայքարի:

Քույրերի և եղբայրների միջազգային օրը (Siblings Day)

  • Եղբայրների և քույրերի օրն ամենամյա տոն է, որը նշվում է ապրիլի 10-ին Միացյալ Նահանգների որոշ նահանգերում։ Նվիրված է եղբայրների և քույրերի հարաբերություններին: Ի տարբերություն Մայրերի և Հայրերի օրերի՝ այն չի ճանաչվել դաշնային մակարդակով, թեև «Եղբայրների և քույրերի օր» հիմնադրամը աշխատում է փոխել այն: Օրը ճանաչվել է ԱՄՆ-ի երեք նախագահների կողմից (Քլինթոնը՝ 2000 թվականին, Բուշը՝ 2008 թվականին և Օբաման՝ 2016 թվականին): 1998 թվականից 49 նահանգների նահանգապետերը պաշտոնապես հրապարակել են իրենց նահանգում եղբայրների և քույրերի օրվա ճանաչման մասին հայտարարություններ:
  • Ամերիկայից սկիզբ առնելով՝ օրը դարձել է միջազգային՝ տարածվելով Միացյալ Թագավորությունում, Ավստրալիայում, Հնդկաստանում, Ճապոնիայում, Նոր Զելանդիայում, Ֆիլիպիններում, Նիգերիայում, Շվեդիայում, Կանադայում և այլուր:
  • ԱՄՆ-ի տոնը ի սկզբանե ծրագրել է Կլաուդիա Էվարտին՝ հարգանքի տուրք մատուցելու իր եղբոր և քրոջ հիշատակին, ովքեր սիրում էին միմյանց և երկուսն էլ մահացել են վաղ տարիքում: 
  • Միացյալ Նահանգներում մարդկանց մոտ 80 %-ը ունի եղբայրներ ու քույրեր: Տոնակատարության ժամանակ քույրերն ու եղբայրներն իրար անակնկալ նվերներ են տալիս, քարտեր նվիրում և ընթրիքի հրավիրում: Օրվա ընթացքում, բացի նյութական նվերներից, լինում են նաև ոչ նյութական նվերներ՝ գրկախառնությունները, իրար հետ հաճելի ժամանակ անցկացնելը և միմյանց ներկայությունը հարգելը:

Ծաղկազարդ. Հիսուսի հաղթական մուտքը Երուսաղեմ (Հայ Առաքելական եկեղեցի)

  • Հայ Եկեղեցին Ս. Հարության տոնին նախորդող կիրակի նշում է Ծաղկազարդը, որը Քրիստոսի հաղթական մուտքն է Երուսաղեմ: Ն.Ս.Օ.Տ.Տ. Գարեգին Բ Ամենայն Հայոց Կաթողիկոսի բարձր տնօրինությամբ Ծաղկազարդը հռչակվել է մանուկների օրհնության օր, քանի որ Տիրոջ՝ Երուսաղեմի տաճար մտնելու ժամանակ մանուկներն աղաղակում էին՝ ասելով. «Օրհնությո՜ւն Դավթի որդուն» (Մատթ. 21:15): Այդ օրը եկեղեցիներում կատարվում է Մանուկների օրհնության կարգ:
  • Հիսուսի մուտքը Երուսաղեմ ժողովուրդն ընդունել է խանդավառությամբ` ձիթենու և արմավենու ճյուղերի հետ իրենց զգեստները փռելով ճանապարհի վրա և աղաղակելով. «Օվսաննա՜ Բարձյալին, օրհնյալ լինի Նա, Ով գալիս է Տիրոջ անունով, օրհնյալ լինի մեր հոր` Դավթի թագավորությունը, որ գալիս է: Խաղաղություն երկնքում և Փառք բարձունքներում» (Մարկ. 11:9-10):
  • Ըստ Եկեղեցու հայրերի՝ Հիսուսի առջև հանդերձներ փռելը խորհրդանշել է մեղքերը Քրիստոսին խոստովանելը: Ոստեր և ճյուղեր ընծայելն ընդհանրապես առանձնակի պատիվներ և հանդիսավորություն էր նշանակում: Ձիթենին ընկալվել է որպես իմաստության, խաղաղության, հաղթանակի և փառքի խորհրդանշան: Մեռյալ Ղազարոսին հարություն տված Քրիստոսին ձիթենու և արմավենու ճյուղերի ընծայումը խորհրդանշում է մահվան հանդեպ հաղթանակը:
  • Ծաղկազարդը խորհրդանշում է նաև արարչության առաջին օրը, երբ Աստված ստեղծեց երկինքն ու երկիրը, և լույսը տարածվելով՝ հալածեց խավարը: 
  • Այս օրը խորհրդանշում է նաև առաջին ժամանակաշրջանը, երբ բույսերով ու ծաղիկներով զարդարվեց երկիրը, և Ադամն ու Եվան ուրախացան Դրախտում: Եվ ինչպես առաջին ժամանակաշրջանում Կայենը նախանձից սպանեց Աբելին, այդպես էլ հրեաները, չարը խորհելով, սպանեցին Քրիստոսին ու դարձան Կայենի անեծքի ժառանգորդները:
  • Ծաղկազարդի օրը՝ հրեական Զատկից հինգ օր առաջ, Քրիստոս Իր կամքով եկավ Երուսաղեմ՝ Իր չարչարանքների վայրը, որպեսզի ցույց տա, որ Ինքն է Աստծո Գառը, Ով կամենում է պատարագվել մեր փրկության համար: Քանզի, ըստ Օրենքի, հրեաները զատկական գառը Զատկի տոնից հինգ օր առաջ էին տուն տանում:
  • Ծաղկազարդի նախօրեին` շաբաթ օրը, կատարվում է նախատոնակ, բացվում է խորանի վարագույրը, իսկ հաջորդ օրը տոնական Ս. Պատարագը մատուցվում է բաց վարագույրով:
  • Ծաղկազարդի առավոտյան եկեղեցիներում օրհնում են ձիթենու կամ ուռենու ոստեր և բաժանում ժողովրդին: Ուռենու ոստերը, որոնք անպտուղ են, խորհրդանշում են հեթանոսներին, ովքեր պտղաբերեցին միայն Քրիստոսին ընծայվելուց հետո: Ոստերի փափկությունը խորհրդանշում է Քրիստոսի հետևողների խոնարհությունը: Ուռենու ճյուղերը մեր ընծաներն են Տիրոջը, ինչպես Ս. Ծննդյան օրն Արևելքից մոգերի բերած ընծաները:
  • Հիսուս Քրիստոս մուտք գործեց Երուսաղեմ որպես Թագավոր՝ խորհրդանշորեն ցույց տալով Իր՝ Փառքի թագավոր լինելը, Ով վերացնում է անեծքը և կենդանություն պարգևում: Հիսուս եկավ ավետարանելու աղքատներին, բժշկելու սրտով բեկվածներին, ազատելու գերիներին և տեսողություն պարգևելու կույրերին, ինչպես մարգարեացել էր Եսայի մարգարեն:
  • Այս տոնը հանդիպելու է հետևյալ ամսաթվերին՝ 2023-04-02, 2024-03-24, 2025-04-13, 2026-03-29, 2027-03-21, 2028-04-09, 2029-03-25, 2030-04-14:

ԱՄՆ - Դարչինով կրուասանների ազգային օրը (National Cinnamon Croissant Day) 

  • Շաքար-չորակին թխվածք է, որ ԱՄՆ-ում իր նշելու օրն ունի՝ թխված կիսալուսնի տեսքով, դարչինով և կարագով: Հիշեցնենք, որ դարչինը մանգանի, սննդային մանրաթելերի, երկաթի և կալցիումի լավ աղբյուր է: Ապրիլյան այս տոնը ԱՄՆ-ում նշում են ամեն տարի։ 

Միջազգային

  • Անգլիական քորոցի միջազգային օրը (International Safety Pin day) *
  • Հոմեոպաթիայի համաշխարհային օրը (World Homeopathy Day) *
  • Մարբլի համաշխարհային օրը (World Marbles Day) *
  • Լուցկու ծննդյան օրը *
  • Համընդհանուր թելադրություն *

Կրոնական և ժողովրդական

  • Հրեական - Զատիկ (Պեսախ) *
  • Ուղղափառություն - Ծնողական շաբաթ *
  • Ուղղափառություն - Իլարիոնի հիշատակության օրը *
  • Սլավոնական - Իլարիոն *

Ազգային

  • ԱՄՆ - Մանկական մերսման օրը (Baby Massage Day) *
  • ԱՄՆ - Լռելու ազգային օրը (National Day Of Silence) *
  • ԱՄՆ - Գոլֆ խաղացողների ազգային օրը (National Golfers Day) *
  • ԱՄՆ - ՄԻԱՎ-ի և ՁԻԱՀ-ի մասին երիտասարդներին իրազեկելու ազգային օրը (National Youth HIV and AIDS Awareness Day) *
  • ԱՄՆ - Երիտասարդ գրողների ազգային օրը (National Encourage a Young Writer Day) *
  • ԱՄՆ - Գրահրատարակչության ազգային օրը (National Bookmobile Day) *
  • ԱՄՆ - Գյուղատնտեսական կենդանիների ազգային օրը (National Farm Animals Day) *
  • ԱՄՆ - Կյանքը զոհաբերելու ազգային օրը (National Donate Life Blue & Green Day) *
  • ԱՄՆ - Կենդանիների նկատմամբ դաժան վերաբերմունքը կանխարգելող ամերիկյան ընկերության օրը (ASPCA Day) *
  • ԱՄՆ - Սեփական շանը գրկախառնվելու ազգային օրը (National Hug Your Dog Day) *
  • Ավստրալիա - Չարչարանաց ուրբաթի հաջորդ օրը (Day following Good Friday) *
  • Իսլանդիա - Ճարտարագետների օրը (Engineer’s Day) *
  • Լիբերիա - Ծոմապահության և աղոթքի օրը (Fast and Prayer Day) *
  • Ռուսաստան - ԶՈՒ սուրհանդակային-փոստային կապի օրը *
  • Ռուսաստան - Խորհրդավոր բառարան կազմելու օրը *
  • Ռուսաստան - Բանանի օրը *
  • Տաջիկստան - Ներքին զորքերի օրը *
  • Ուկրաինա - Ֆաշիստական զավթիչներից Օդեսայի ազատագրման օրը *

* Տոների մասին մանրամասն