ArmenLur

ՀԻՇԱՐԺԱՆ ՕՐԵՐ ԵՎ ՀԵՏԱՔՐՔԻՐ ՏՈՆԵՐ

Միջազգային

Կետերի և դելֆինների համաշխարհային օրը (World Whale and Dolphin Day)

 

• Ավելի քան երեք տասնամյակ առաջ ստեղծվել է կետերի և դելֆինների համաշխարհային օրը։ Իրազեկման օրվա անցկացման նախաձեռնողը միջազգային կետային հանձնաժողովն է։ Միջոցառման անցկացման ամսաթիվը ընտրվել է հուլիսի 23-ին, քանի որ 1982 թվականի հուլիսի 23-ին որոշում է կայացվել 1986 թվականից ի վեր ամբողջությամբ արգելել կետերի առևտրային արդյունահանումը:
• Կետերը գոյություն են ունեցել դեռեւս 55 մլն տարի առաջ: Դրանք աշխարհում ամենամեծ կենդանիներն են: Ամեն տարվա հուլիսի 23-ին աշխարհի բոլոր ջրային պետությունները նշում են կետերի և դելֆինների համաշխարհային օրը: 1986-ին կետերի պահպանության միջազգային կոմիսիան արգելք դրեց որսի վրա: Կետերը գոյություն են ունեցել դեռևս 55 մլն տարի առաջ: Դրանք աշխարհում ամենամեծ կենդանիներն են:
• Կետի միջինը երկարությունը 22-27 մ է: Միջին կետն ունի 2 700 մարդու քաշ, սիրտը մեկ մեքենայի չափ է և կշռում է 600-700 կգ: Դույլի հաստությամբ երակներում անցնում է 8 000 լ արյուն: Բոլոր կենդանիներից կետերն ամենաբարձր ձայնն են արձակում: Ունեն թույլ տեսողություն: Լսողությունը կետի ամենաուժեղ զգայարանն է: Այն օգնում է ճիշտ կողմնորոշվել ջրում և սնունդ հայթայթել:
• Տարվա 8 ամիսների ընթացքում կետերը գրեթե ոչինչ չեն ուտում, այլ բավարարվում են հավաքված ճարպերով: Իսկ ամռանը նրանք անդադար են սնվում, օրական մինչև 3 տ սնունդ են ընդունում:
• Հնագույն ժամանակներից մարդիկ ընդգծված խնամք էին տածում նաև դելֆինների նկատմամբ: Հին Հունաստանում դելֆինների սպանությունը հանցանք էր: Հույները դելֆիններին անվանում էին «սուրբ ձկներ»:

Եվ այլն, և այլն, և այլն-ի միջազգային օրը (International Yada, Yada, Yada Day)

Կրոնական և ժողովրդական

Առաքելական եկեղեցի (Հայսաստան) - Հիշատակ հին տապանակի և նոր Ս. Եկեղեցու տոն

• Ուխտի տապանակը Հին Կտակարանի ամենամեծ սրբությունն է, որտեղ պահվում էին Տասնաբանյա պատվիրանների տախտակները, Ահարոնի ծաղկյալ գավազանն ու մանանայով լի ոսկյա սափորը: Քրիստոնեական եկեղեցու համար այն Նոր Ուխտի, այսինքն` Քրիստոսի Եկեղեցու նախատիպն է, որի համար սահմանվել է այս տոնը՝ Եկեղեցու մշտնջենականության խորհրդով: 
• Տոնը նշվում է Վարդավառի՝ Քրիստոսի Պայծառակերպության տոնին նախորդող շաբաթ օրը:
• Այս տոնը հանդիպելու է հետևյալ ամսաթվերին՝ 2023-07-15, 2024-07-06, 2025-07-26, 2026-07-11, 2027-07-03, 2028-07-22, 2029-07-07, 2030-07-27:

• Ուղղափառություն - Տոնակատարություն՝ ի պատիվ Աստվածամոր ձիու սրբապատկերի
• Ուղղափառություն - Սուրբ Անտոնիա Կիևո-Պեչերսկու հիշատակը
• Սլավոնական - Անտոնի Գրոմոնոսեց

Ազգային

• Աբխազիա - Պետական դրոշի օրը
• Արգենտինա - Պայադայի օրը (Día del Payador)
• ԱՄՆ - Հրաշալի տատիկի օրը (Gorgeous Grandma Day)
• ԱՄՆ - Գետնանույշի յուղի և շոկոլադի օրը (Peanut Butter And Chocolate Day)
• ԱՄՆ - Վանիլային պաղպաղակի ազգային օրը (National Vanilla Ice Cream Day)
• ԱՄՆ - Մանգոյի ազգային օրը (National Mango Day)
• ԱՄՆ - Հրշեջ ցնցուղի օրը Sprinkles Day)
• Բոլիվիա - Բարեկամության օրը (Día de la Amistad)
• Եգիպտոս - 1952 թվականի հեղափոխության օրը
• Ինդոնեզիա - Երեխաների օրը
• Հարավային Օսիա - ԶԼՄ-ների աշխատողների օրը
• Ճապոնիա - Ճապոներեն գրելու օրը
• Պապուա Նոր Գվինեա - Հիշատակի ազգային օրը
• Ռուսաստան - ՌԴ քրեակատարողական համակարգի հատուկ հաշվառման աշխատողի օրը
• Ռուսաստան - Ամառանոցային մարդկանց օրը
• Ռուսաստան - Պայծառ լույսով աչքակապուկի օրը
• Ռուսաստան - Գեղգեղուն կարոտի օրը
• Ռուսաստան - Առևտրի աշխատողների օրը
• Սինգապուր - Ճարտարագետի օրը
• Ուրուգվայ - Պայադայի օրը (Día del Payador)
• Օման - Վերածննդի օրը

* Տոների մասին ավելին՝ այստեղ։