ArmenLur

ՀԻՇԱՐԺԱՆ ՕՐԵՐ ԵՎ ՀԵՏԱՔՐՔԻՐ ՏՈՆԵՐ

Միջազգային

• Երաժշտության համաշխարհային օրը (World Music Day)

Երաժշտության միջազգային օրը, որը 1975-ից սկսված նշվում է ամեն տարի հոկտեմբերի 1-ին, հիմնվել է ՅՈՒՆԵՍԿՕ-ին առընթեր Միջազգային երաժշտական խորհրդի (IMC)-նախաձեռնությամբ, Լոզանում IMC-ի 15-րդ գլխավոր վեհաժողովի ժամանակ։  Երաժշտության միջազգային օրվա ստեղծման նախաձեռնողներից մեկն էլ կոմպոզիտոր Դմիտրի Շոստակովիչն է։
Ամեն տարի տոնն ամբողջ աշխարհում նշվում է մեծ համերգային ծրագրերով, լավագույն արտիստների ու գեղարվեստական կոլեկտիվների մասնակցությամբ։ Հնչում են համաշխարհային մշակույթի գանձարան մտած ստեղծագործությունները, կազմակերպվում են հանդիպումներ կոմպոզիտորների, կատարողների, երաժշտագետների հետ, որոնք նպաստում են երաժշտության տարածմանը հասարակության շրջանում։

• Ջրագրության համաշխարհային օրը (World Hydrography Day)
• Մոտոցիկլիստների համաշխարհային օրը (World Motorcycle Day)
• Հեշտանքի համաշխարհային օրը (Global Orgasm Day)
• Ընձուխտների համաշխարհային օրը (World Giraffe Day)
• Մարդասերի համաշխարհային օրը (World Humanist Day)
• Յոգայի միջազգային օրը (International Yoga Day)

ՄԱԿ-ի գլխավոր ասամբլեան 2014 թվականին հունիսի 21-ը հռչակել է Յոգայի միջազգային օր: Հայաստանն այն 179 երկրների թվում էր, որոնք կողմ են քվեարկել ՄԱԿ-ի գլխավոր ասամբլեայի որոշմանը:
2015 թվականից  ողջ աշխարհում նշվում է Յոգայի միջազգային օրը և կազմակերպվում են դրան նվիրված տարբեր միջոցառումներ: Հայաստանում միջոցառումներն իրականացվում են Հայաստանի Հանրապետությունում Հնդկաստանի դեսպանատան նախաձեռնությամբ՝ կարևորելով Հայաստան-Հնդկաստան միջմշակութային համագործակցությունը և դրա շարունակական ընթացքը:
2016 թ. Հնդկաստանի «Յոգա» հայտը գրանցվել է ՅՈՒՆԵՍԿՕ-ի մարդկության ոչ նյութական մշակութային ժառանգության ներկայացուցչական ցանկում՝ որպես հնդիկ ժողովրդի հնագույն փիլիսոփայության և հասարակության առողջ ապրելակերպի դրսևորում:

• Արևադարձի տոնակատարության միջազգային օրը (International Day of the Celebration of the Solstice)
• Գլորասահքի (սքեյթբորդինգի) միջազգային օրը (Go Skateboarding Day)
• Ֆուտբոլային մարզաշապիկի միջազգային օրը (International T-shirt Day)
• Հայրիկների միջազգային օրը (Father’s Day)
• Դանդաղկոտության միջազգային օրը (International Slowness Day)
• Ծաղկի միջազգային օրը
• Լավատեսության օրը (Optimism Day)
• Աթեիստների համերաշխության օրը (Atheist Solidarity Day)
• Սելֆիի օրը (Selfie Day)

Կրոնական և ժողովրդական

Առաքելական Եկեղեցի (Հայաստան) - Հիշատակ Ս. Նունե և Ս. Մանե կույսերի

• Ս. Նունեն և Ս. Մանեն Հռիփսիմյանց կույսերի խմբից էին, որ Դիոկղետիանոս կայսեր հալածանքների ժամանակ թողել էին Հռոմն ու եկել Հայաստան: Սակայն այս երկու կույսերին Տիրոջ կողմից նախախնամված չէր նահատակվել իրենց հավատակիցների հետ: Հայաստան հասած 37 կույսերից զատվելով` Մանեն հեռանում է Եկեղյաց գավառի Սեպուհ լեռը, որտեղ փակվելով մի քարայրում` ճգնում է: Այսպես Մանե կույսը «հրեշտակային կյանքով», աղոթքով և աստվածային մխիթարությամբ զորացած ապրում է այդ այրում, որը հետագայում իր անունով կոչվում է «Մանեի այր»: Հետաքրքրական պատմություն է հաղորդում վարքագիրը Մանեի վերջին օրերի մասին: Այդ ժամանակաշրջանում Ս. Գրիգոր Լուսավորիչն էլ է կամենում հեռանալ հասարակությունից և իր կյանքի վերջին օրերն ապրել առանձնության մեջ: Այդ ներշնչումով Հայոց հայրապետը գալիս է Դարանաղյաց լեռներ և իբրև բնակության վայր ընտրում Սեպուհ լեռան քարայրը, ուր ճգնում էր Մանեն: Երբ մոտենում է այրին, Մանեի ձայնն է լսում, որը պատվիրում է Ս. Գրիգորին երեք օրից վերադառնալ իր ընտրած քարայրի մոտ: Կատարելով սրբի ցանկությունը` հայրապետը վերադառնում է երեք օրից և սրբուհուն վախճանված գտնելով` սաղմոսներով թաղում է նրան քարայրում (323 թ.): Իսկ Նունե կույսը (վրաց. աղբյուրներում` Նինո) հայոց Տրդատ թագավորի հալածանքներից ազատվելով` մեկնում է Վրաստան, Մծխիթա մայրաքաղաքը, ուր շարունակում է ապրել սրբակենցաղ աղոթական կյանքով, քարոզում և ողջ ժողովրդին դարձի բերում: Գործած հրաշքների և բարեգործությունների համար կույսին տանում  են արքունիք, ուր բժշկում է հիվանդ թագահուն, ապա հրաժարվելով բոլոր թանկարժեք նվերներից, քարոզում Տիրոջ Ավետարանը: Միհրան թագավորը ևս անմիջապես իր վրա զգալով անծանոթ Աստծո զորությունը, դարձի է գալիս: Ավետարանը քարոզվում է նաև երկրի մեծամեծերին: Այս ամենի արդյունքում Նունեի խորհրդով պատվիրակություն է առաքվում Ս. Գրիգոր Լուսավորչին և Տրդատ թագավորին` խնդրանքով, որ հոգևորականներ ուղարկեն իրենց երկիր` մկրտություններ կատարելու և սպասավորելու ժողովրդին: Այսպիսով Ս. Նունեն դառնում է Վրաստանի առաքելուհին:
• Այս տոնը հանդիպելու է հետևյալ ամսաթվերին՝ 2023-06-13, 2024-06-04, 2025-06-24, 2026-06-09, 2027-06-01, 2028-06-20, 2029-06-05, 2030-06-25։

• Православие - Праздник всех святых, в земле Российской просиявших
• Православие - День памяти великомученика Феодора Стратилата
• Սլավոնական - Վիշնյա-Պերունի ծնունդը
• Սլավոնական - Ֆեդոր Կոլոդեզնիկ
• Հեթանոս - Ամառային արևադարձի օրը
• Ысыах - Յակուտական ​​Նոր տարի

Ազգային

• ԱՄՆ - Արիզոնայի ազգային օրը (National Arizona Day)
• ԱՄՆ - Նյու Հեմփշիրի պետականության օրը (New Hampshire Statehood Day)
• ԱՄՆ - Գոնգի ազգային օրը (National Day of the Gong)
• ԱՄՆ - Շների երեկոների ազգային օրը (National Dog Party Day)
• ԱՄՆ - Ընտանիքի մասին իրազեկման ընդլայնման օրը (Family Awareness Day)
• ԱՄՆ - Դեղձի ու սալորի ազգային օրը (National Peaches ‘n’ Cream Day)
• ԱՄՆ - Շան հետ գործի գնալու ազգային օրը (National Take Your Dog to Work Day)
• ԱՄՆ - Սելֆիի ազգային օրը (National Selfie Day)
• ԱՄՆ - Ցերեկային լույսի երախտագիտության օրը ազգային օրը (National Daylight Appreciation Day)
• ԱՄՆ - Սմուզիի ազգային օրը (National Smoothie Day)
• Արաբական երկրներ - Հայրերի օրը
• Բոլիվիա - Անդո-ամազոնյան Նոր տարի (Andean-Amazonic New Year)
• Գերմանիա - Առանց ավտոմեքենաների օրը (Car-free Sunday)
• Թուրքմենստան - Ցորենի բերքի տոնը (Galla Bayramy)
• Իռլանդիա - Մտորումների օրը (Day of Reflection)
• Կանադա - Բնիկ ժողովուրդների ազգային օրը (National Indigenous Peoples Day) 
• Կուբա - Ծառատունկի օրը
• Ղազախստան - Բժշկական աշխատողների օրը
• Միացյալ թագավորություն - Մտորումների օրը (Day of Reflection)
• Ռուսաստան - Կինոլոգի օրը 
• Ռուսաստան - Արևային նապաստակների օրը
• Տոգո - Նահատակների օրը
• Ուկրաինա - Գները կարգավորող վերահսկիչ ծառայության աշխատողի օրը
• Ֆրանսիա - Երաժշտական փառատոն (Music Festival) 

* Տոների մասին ավելին՝ այստեղ։