Բոլոր տոները. 13 փետրվար


Միջազգային

Ռադիոյի համաշխարհային օրը (World Radio Day)

  • Ռադիոն շարունակում է մնալ աշխարհի ամենավստահելի և հասանելի մեդիաներից մեկը: Այս մասին գրում է Հայաստանում Եվրոպական միության պատվիրակության ֆեյսբուքյան էջը՝ հիշեցնելով, որ 2012 թվականից Ռադիոյի համաշխարհային օրը նշվում է փետրվարի 13-ին:
  • Օրն ընդունվել է ՅՈՒՆԵՍԿՕ-ի կողմից 2011 թվականի նոյեմբերի 3-ին։ 2022-ին Ռադիոյի համաշխարհային օրը կրում է «Ռադիոն և վստահությունը» խորագիրը:
  • Ռադիոազդանշաններն առաջին անգամ հաղորդվել են 1895 թվականին՝ 1,5 կմ հեռավորության վրա։ Հաղորդումն իրականացրել է իտալացի գյուտարար Գուլելմո Մարկոնին։ Այդ նույն թվականի մայիսի 7-ին ռուս գյուտարար Ալեքսանդր Պոպովը Սանկտ Պետերբուրգում ցուցադրել է իր հնարած ռադիոընդունիչը՝ ռադիոհաղորդագրություն է ուղարկել ռուսական նավատորմից Կռոնշտադ։
  • 1920 թվականին ամերիկյան մի ռադիոկայան առաջինն է սկսել կանոնավոր ռադիոհաղորդումները, իսկ 1950-ական թվականներին գործածության մեջ հայտնվել են առաջին դյուրակիր ռադիոընդունիչները: Թվային տեխնոլոգիայի ժամանակաշրջանում ռադիոն շարունակում է աշխարհում մնալ հասարակության հետ կապի ամենատարածված միջոցը: 

Պահպանակի միջազգային օրը (International Condom Day)

  • Սիրահարների օրվա հենց նախօրեին մի կարևոր օր է նշվում՝ Պահպանակի միջազգային օրը։ Այս տոնը նախատեսված է հանրության ուշադրությունը սևեռելու սեռական ճանապարհով փոխանցվող հիվանդությունների խնդրին:
  • Եթե խորը մտածենք, ապա պահպանակներ արտադրողները սպանում են իրենց ապագա սպառողներին։ Ամենայն հավանականությամբ, ոչ մի այլ գյուտ ավելի մեծ օգուտ չի բերել մոլորակի էկոլոգիայի, նրա բուսական և կենդանական աշխարհի պահպանման համար:
  • Պատմաբանների շրջանում համաձայնություն չկա այն մասին, թե արդյոք պահպանակներն օգտագործվե՞լ են հնում: Ըստ որոշ տեղեկությունների, պահպանակներից օգտվել են դեռևս Հին Եգիպտոսում և Հին Հռոմում։
  • Պահպանակի գոյության ամենահին վկայությունը ֆրանսիական քարանձավում նրա պատկերումն է, որն արվել է 12.000-15.000 տարի առաջ:
  • XV դարի վերջին սկսվել են սիֆիլիսի համաճարակները և հենց դրանից պաշտպանվելու համար էր, որ իտալացի բժիշկ Գաբրիել Ֆալոպիուսը խորհուրդ է տվել օգտագործել հատուկ քիմիական լուծույթում ներծծված և չորացրած սպիտակեղենի ծածկոց: Պահպանակները լայն տարածում են գտել, բայց նաև զգալի քննադատության են ենթարկվել որպես անբարոյականություն։ Ի դեպ, պահպանակների վաճառքն արագ աճում էր։ Դրանք պատրաստվել են կտավատի, կաշվի, ծծմբով կամ կաուստիկ սոդայով մշակված կենդանիների աղիքներից կամ միզապարկից։
  • XVIII դարի վերջին պահպանակների օգտագործումը սահմանափակվում էր սեռական ճանապարհով փոխանցվող հիվանդությունների մասին բնակչության անտեղյակությամբ, և որ ամենակարևորն է՝ դրանց բարձր գնով: Մարմնավաճառի համար մեկ պահպանակի գինը հավասար էր մի քանի ամսվա նրա վաստակին:
  • Առաջին ռետինե պահպանակը հայտնվել է 1855 թվականին: Ռետինե պահպանակի հիմնական առավելությունը բազմակի օգտագործման հնարավորությունն էր, ինչը նրանց տնտեսապես ավելի մատչելի էր դարձնում:
  • 1920 թվականին հայտնագործվեց լատեքսը, և դրանից սկսեցին պահպանակներ արտադրել։ Դրանք ավելի բարակ և ամուր էին, քան հին ռետինե պահպանակները, կարող էին պահպանվել հինգ տարի, և ոչ թե երեք ամիս, ավելի քիչ ծախս էր պահանջում արտադրության համար:
  • 1981-ին New York Times-ը առաջին անգամ հոդված հրապարակեց ՁԻԱՀ-ի մասին, իսկ 1982-ին տարածվեց, որ ՁԻԱՀ-ը փոխանցվում է սեռական ճանապարհով: Ի պատասխան դրան, ԱՄՆ-ի գլխավոր վիրաբույժը աջակցեց պահպանակների քարոզչության ծրագրերին, բայց ոմանք կարծում էին, որ ՁԻԱՀ-ը համասեռամոլների և թմրամոլների հիվանդություն է, ովքեր ստանում են այն, ինչին արժանի են: Սակայն մամուլում լայնածավալ գովազդային արշավներ ծավալվեցին, որոնք քարոզում էին պահպանակներ՝ որպես ՁԻԱՀ-ի դեմ պայքարի միջոց։ Պահպանակներն սկսել են վաճառվել տարբեր խանութներում, այդ թվում ՝ սուպերմարկետներում և մանրածախ ցանցերում։
  • Ուղարկեք ձեր սեքսուալ ծանոթներին Պահպանակի միջազգային օրվա բացիկներից։

Գալենտինի օրը (Galentine s Day)

  • Փետրվարի 13-ին աշխարհում ժամանակակից гղջիկները նշում են Գալենտինեյի օրը՝ Վալենտինի օրվա այլընտրանքը։ Այս օրը նվիրված է աղջիկների սիրուն իրենց ընկերուհիների հանդեպ։ Դա ուրախության, ծիծաղի, զվարճանքի և կանանց տոն է:
  • Գալենտինայի օրը մտացածին տոն է, որը հորինել են ամերիկյան կատակերգական «Զբոսայգիներ և զվարճանքներ» հեռուստասերիալի սցենարիստները։ Իսկապես այս տոնը նման է Վալենտինի օրվան, միայն թե այն նշում են կանայք՝ իրենց ընկերուհիների հետ: Գալենտինայնի օրը նշվում է սուրբ Վալենտինի օրվա նախօրեին։
  • «Զբոսայգիներ և զվարճանքներ» սերիալի 2-րդ սեզոնի 16-րդ դրվագում Լեսլին, որին մարմնավորում է Էմի Փոլերը, Վալենտինի օրվա նախօրեին իր ընկերուհիների համար ամենամյա նախաճաշը կազմակերպում է «Գալենտինայի օր» անվանումով: Այդ ժամանակից ի վեր այն դարձել է կանանց բարեկամության, լավատեսական տոնակատարություն: Եվ այս տոնը  նշում են ոչ միայն «Զբոսայգիներ և զվարճանքներ» սերիալի երկրպագուները:
  • Բարեկամությունը նույնքան կարևոր է, որքան սերը, բայց մենք հաճախ ի վիճակի չենք դա պատշաճ կերպով ընդունել ՝ մեր բարեկամությունը համարելով պարտականություն: Գալենտինայի օրը հրաշալի պատրվակ է փոխելու նման վերաբերմունքը: Սա ընկերուհիներին շնորհավորող կանանց համար օր է, որը հնարավորություն է տալիս արտահայտել իրենց սերն ընկերուհիների հանդեպ:
  • Վալենտինի օրվանից մեկ օր առաջ թողեք ձեր սիրելիներին տանը և հավաքվեք ընկերուհիների հետ՝ նշելու այս իրադարձությունը: Լեսլին նախընտրեց Գալենտինայի օրը նշել նախաճաշին, բայց կան բազմաթիվ այլ տարբերակներ՝ սկսած կոկտեյլ-երեկույթ կազմակերպելուց մինչև գիշերային ակումբ գնալը: Այն, թե ինչպես եք նշում, նշանակություն չունի, կարևորն այն է, որ որոշ ժամանակ անցկացնեք ընկերուհիների հետ:
  • Ուրեմն, սիրելի կանայք, շնորհավորեք ձեր ընկերուհիներին Գալենտինայի օրվա բացիկներով։

Տեսախցիկի ծննդյան օրը

Կրոնական

  • Բուդդիզմ - Բուդդայի 15 հրաշալիքները (Մոնլամ Չհենմո) *
  • Կաթոլիկություն - Սուրբ Ֆուլքրանի հիշատակը
  • Ուղղափառություն - Կյուրոս և Հովհան նահատակների հիշատակը (Memorial Day of the Martyrs Cyrus and John)

Ազգային

  • Հոնկոնգ - Արվեստի փառատոն  (Arts Festival in Hong Kong) 
  • Մյանմար - Երեխաների օրը (Children’s Day) 
  • Ռուսաստան - Դահուկային Ռուսաստան
  • Ռուսաստան - Հրշեջ Նիկիտա
  • Ռուսաստան - Թափառող դռների օրը
  • ԱՄՆ - Աշխատողների իրավական իրազեկման օր (Employee Legal Awareness Day)
  • ԱՄՆ - Տորտելինինի ազգային օրը (National Tortellini Day)
  • ԱՄՆ - Ինձ խելահեղ սիրահարվածների օրը (Madly in Love With Me Day)
  • ԱՄՆ - Իտալական ուտեստների ազգային օրը (National «Italian Food» Day) 
  • ԱՄՆ - Այլ անվան օրը (Get a Different Name Day)
  • ԱՄՆ - Բջջային օպերատորից բաժանվելու ազգային օրը (National Break Up with Your Carrier Day)
  • ԱՄՆ - Չեդդերի ազգային օրը (National Cheddar Day)

Տոների մասին ավելին