Բոլոր տոները. 1 հոկտեմբեր


ՀԻՇԱՐԺԱՆ ՕՐԵՐ ԵՎ ՀԵՏԱՔՐՔԻՐ ՏՈՆԵՐ

Միջազգային

  • Տարեցների միջազգային օրը (International Day of Older Persons) *

Հոկտեմբերի 1-ը ՄԱԿ-ի գլխավոր ասամբլեան հռչակել է տարեցների միջազգային օր։ Ինչպես ամբողջ աշխարհում, այնպես էլ Հայաստանում  տարեցների միջազգային օրը ևս մեկ առիթ է ուշադրություն հրավիրելու տարեցների իրավունքների պաշտպանությանը:  

  • Սուրճի միջազգային օրը (International Coffee Day) *
  • Երաժշտության միջազգային օրը (International Music Day) *
  • Հեպատիտ C-ի իրազեկման միջազգային օրը (International Hepatitis C Awareness day) *
  • Ջրարջերի երախտագիտության միջազգային օրը (International Raccoon Appreciation Day) *
  • Բուսակերության համաշխարհային օրը (World Vegetarian Day) *
  • Բալետի համաշխարհային օրը (World Ballet Day) *
  • Սակեի համաշխարհային օրը (World Sale Day) *
  • Կակաոյի և շոկոլադի համաշխարհային օրը (World Chocolate and Chocolate Day) *
  • CD նվագարկչի օրը (CD Player Day) *
  • Փուչիկների օրն ամբողջ աշխարհում (Balloons Around the World Day) *
  • Բուսական թխվածքի օրը (Vegan Baking Day) *
  • T մոդելի օրը (Model T Day) *
  • Կատարելության ձգտելու օրը (Less than Perfect Day) *
  • Վիլլի Վոնկայի օրը (Willy Wonka Day) *
  • Անհետացած քաղաքների փողոցներով զբոսնելու օրը *

Հայ Առաքելական Եկեղեցի - Քրիստոսի 72 աշակերտների հիշատակության օրը

Ազգային

  • ԱՄՆ - Դդմի համեմունքների ազգային օրը (National Pumpkin Spice Day) *
  • ԱՄՆ - Շներին ման տալու ազգային օրը (National Walk Your Dog Day) *
  • ԱՄՆ - Սև շան ազգային օրը (National Black Dog Day) *
  • ԱՄՆ - Տնական թխվածքի ազգային օրը (National Homemade Cookies Day) *
  • ԱՄՆ - Մազերի ազգային օրը (National Hair Day) *
  • ԱՄՆ - Ժանյակի ազգային օրը (National Lace Day) *
  • ԱՄՆ - Հրշեջ շնիկի ազգային օրը (National Fire Pup Day) *
  • ԱՄՆ - Աստվածաշունչ դպրոց տանելու օրը (Bring Your Bible to School Day) *
  • ԱՄՆ - Կանաչ սոյլենտի ազգային օրը (National Soylent Green Day) *
  • ԱՄՆ - Բնիկ կանանց հավասար վարձատրության օրը (Native Women ' s Equal Pay Day) *
  • ԱՄՆ - Պատվեր տալու ազգային օրը (National Book It Day)
  • Բանգլադեշ - Պարաբարանա Պունիմա (Prabarana Purnima) *
  • Բոլիվիա - Ծառատունկի օրը
  • Գվատեմալա - Երեխաների օրը
  • Էստոնիա - Տեղական ինքնակառավարման օրը (Local government day)
  • Ինդոնեզիա - Պանչասիլայի սրբության օրը (Pancasila Sanctity Day)
  • Իռլանդիա - Պոեզիայի ազգային օրը (National Poetry Day) *
  • Կամերուն - Միավորման օրը
  • Կիպրոս - Անկախության օրը
  • Կորեա - Աշնանային երեկո (Չխուսոկ) *
  • Հայաստան - Խաշի սեզոնի բացման ոչ պաշտոնական օրը

​​​​​Խաշն ավանդաբար ուտում են վաղ առավոտյան՝ մինչև նախաճաշը։ Ուտեստի հետ մատուցվում է մանրացրած սխտոր, աղ, կտրտած բողկ։ Խաշը ուտում են լավաշի, բողկի և տարատեսակ կանաչիների հետ։ Հայաստանի որոշ շրջաններում այն ուտում են ձեռքերով՝ նախապես նրա մեջ բրդելով չոր լավաշ։ Պնակը ծածկում են լավաշով և ուտելու ընթացքում բացելով փոքրիկ անկյուն, լավաշի կտորով հանում են կերակուրը։ Հիմնականում խաշ եփելու նախապատրաստական արարողությունը սկսում են երեկոյան, որպեսզի առավոտ վաղ այն մատուցվի։ Ավանդաբար խաշն ուտում են տարվա ցուրտ եղանակին՝ ձմռանը։
Ըստ հայ «խաշիստների», խաշ ուտելու արարողությունը տոնակատարության հավասար միջոցառում է, ուստի անարդար էր, որ այն օրացույցում չուներ իր հստակ օրը։ Այսպես, 1990-ականներին գործող «Այսօր» թերթի խմբագրակազմը որոշեց ամեն տարի հոկտեմբերի 1-ը՝ ցրտերն սկսելու պայմանական օրը, գործնականորեն նշել խաշի բացման սեզոնը։ Ճիշտ է, սկզբում տոնի նշումը սարկազմիկ բնույթ ուներ, բայց, այնուամենայնիվ տոնակատարությանը հաճույքով էին մասնակցում։ Տարիների ընթացքում խաշի սեզոնի բացման օրն սկսեց տարածում գտնել։
​​​​​​​Առաջարկվել է նաև ամեն տարի մարտի 31-ը հայտարարել «Խաշի սեզոնի փակման» ոչ պաշտոնական օր։ Ավանդույթները շարունակվում են։

  • Հարավային Կորեա - Զինված ուժերի օրը
  • Հյուսիսային Մարիանյան կղզիներ - Ծառատունկի օրը
  • Միացյալ Թագավորություն - Պոեզիայի ազգային օրը (National Poetry Day) *
  • Միացյալ Թագավորություն - Լինքոլնշիրի օրը (Lincolnshire Day) *
  • Միկրոնեզիա - Չուուկի Սահմանադրության օրը (Chuuk Constitution Day) *
  • Մոնղոլիա - Տարեցների օրը
  • Նիգերիա - Անկախության օրը
  • Շրի Լանկա - Երեխաների օրը
  • Չինաստան - Չինաստանի հիմնադրման օրը
  • Չինաստան - Աշնան միջինքի տոնը *
  • Պալաու - Անկախության օրը
  • Ռուսաստան - Ցամաքային զորքերի օրը
  • Ռուսաստան - Գերոնտոլոգի օրը *
  • Սալվադոր - Երեխաների օրը
  • Սան Մարինո - Ռեգենտների կապիտանների ինվեստիտուրա *
  • Տուվալու - Անկախության օրը
  • Ուզբեկստան - Ուսուցչի օրը
  • Ուկրաինան - Վետերանի օրը

* Տոների մասին ավելին՝ այստեղ։