ArmenLur

ՀԻՇԱՐԺԱՆ ՕՐԵՐ ԵՎ ՀԵՏԱՔՐՔԻՐ ՏՈՆԵՐ

Միջազգային

Փոստարարին երախտագիտության օրը (Thank Your Mailman Day)
Սվիտերի օրը (Sweater Day)
Նեանդերթալացու օրը (Neanderthal Day)

• Հավանաբար յուրաքանչյուրը, ով դպրոցում հաճախել է կենսաբանության դասերի, լսել է նեանդերթալցիների մասին: Անմիջապես պատկերացնում ենք ամրապինդ ու կռացած կազմվածք, բրդոտ գլուխ, առաջ ցցված նեղ ճակատ, կախված հոնքեր, փոքր աչքեր ու ծնոտ։ Մոտավորապես այսպիսի տեսք ունեն թանգարաններում ցուցադրված նեանդերթալցիները. Գիտնականներին հաջողվել է կմախքի ոսկորներով վերակառուցել արտաքինը: Ամենազարմանալին այն է, որ մարդկանց ցեղի այս ներկայացուցիչը երկրի վրա ապրել է 5 հազար տարի՝ մինչև իր ոչնչացումը, թեև շատերի կարծիքով այս ժամկետը երկու կամ նույնիսկ երեք անգամ պակաս էր:
• Նեանդերթալցիների մնացորդների ուսումնասիրություններն իրականացվում են մինչ օրս։ Homo ցեղի այս ներկայացուցիչների նկատմամբ հետաքրքրությունը չի դադարում, քանի որ նրանց մեջ կարող է թաքնված լինել էվոլյուցիայի բանալին։
• Փետրվարի 4- ին աշխարհում նշում են զվարճալի տոն՝ նեանդերթալցու օրը։ Դեռևս 40.000 տարի առաջ նրանք բնակվել են ժամանակակից Եվրոպայի և Ասիայի տարածքում ։ Մարդկանց այս տեսակի անունը ստացվել է գերմանական Նեանդերթալ հովտից, որը գտնվում է Դյուսելդորֆի մոտակայքում: Հենց այստեղ է, որ 1856 թ.վականին քարհանքի աշխատողները քարանձավներից մեկում հայտնաբերել են մարդկանց տոհմի ներկայացուցչի գանգ, որը հետագայում ձեռք է բերել հնագետ Յոհան Ֆուլրոտը:
• Դա նեանդերթալցիների մնացորդների առաջին գտածոն չէր։ Ավելի վաղ դրանք արդեն հայտնաբերվել էին Բելգիայում և Պիրենեյան թերակղզում։ Ցավոք, այն ժամանակ գիտնականներին չի հաջողվել նույնականացնել մնացորդները։
• Առաջին նեանդերթալցու գանգը որոշ մասնագետներ դասակարգել են որպես անհատական տեսակ՝ հավատալով, որ նա պարզապես հիվանդ էր ռախիտով: Այնուամենայնիվ, Դարվինի էվոլյուցիայի տեսության հրապարակումը, որը տեղի ունեցավ գտածոյի հայտնաբերումից մի քանի տարի անց, ամբողջովին շրջեց գիտական  աշխարհի պատկերացումները մեր նախնիների մասին:
• Երկար ժամանակ նեանդերթալցիները համարվում էին «կապիկից մարդու անցման միջանկյալ օղակ»։ Նման կարծիք այսօր էլ կա, բայց դա սխալ է։ Ապացուցված է, որ այս տեսակը մեր ազգականն է, որի հետ Homo Sapiens-ը ընդհանուր նախնին ունի: Այս նախնին դեռ չի հաստատվել: Նեանդերթալցիները պարզապես դարձան ցեղի զարգացման մեկ այլ ճյուղ: Ցավոք, ճյուղը փակուղային է, քանի որ զարգացման մյուս ուղին, որով նրանք գնացել են, ի վերջո հանգեցրել է լիակատար ոչնչացման։
• Եթե ձեր ծանոթների շրջանում կան Նեանդերթալացիներ :), շնորհավորեք նրանց օրվա բացիկով։

Քաղցկեղի դեմ պայքարի միջազգային օրը (World Cancer Day)

• Առողջապահության համաշխարհային կազմակերպության կողմից փետրվարի 4-ն ամբողջ աշխարհում նշվում են քաղցկեղի դեմ պայքարի միջազգային օրը: Օրվա կապակցությամբ աշխարհի բազմաթիվ երկրներում կազմակերպվում են միջոցառումներ` մեկ անգամ ևս խոսելով ուռուցքային հիվանդությունների վիճակագրության, կանխարգելիչ միջոցառումների մասին: Նպատակն է միջազգային հանրության ուշադրությունը կենտրոնացնել մեծ տարածում ունեցող այս խնդրի վրա:

Ռետինե գալոշների ծննդյան օրը

• Ինչ-որ մեկը պնդում է, որ այն գալիս է ֆրանսերենից, մեկը՝ հունարենից: Այս կամ այն ​​կերպ, ժամանակակից իմաստով, գրեթե բոլորն էլ գիտեն, որ գալոշները կոշիկ են կամ աքսեսուար կոշիկների համար: 1920-ականներին նույնիսկ գալոշներ հագնելու նորաձևություն կար, իսկ Խորհրդային Միության համար այս ապրանքը արտահանման մաս էր կազմում:

Կրոնական

Հայ Առաքելական Եկեղեցի - Երիտասարդների բարեխոս Ս. Սարգիս զորավարի հիշատակության օրը

• Ս. Սարգիս զորավարի տոնը հռչակվել է Երիտասարդների օրհնության օր: Ս. Սարգիս զորավարն ամենասիրված սրբերից է: Իր որդու` Մարտիրոսի և 14 քաջ մարտիկների հետ նա նահատակվել է հանուն քրիստոնեական հավատքի: Արիության համար Ս. Սարգիսը Մեծն Կոստանդիանոս կասյեր (285-337) կողմից կարգվում է իշխան և սպարապետ` Հայաստանին սահմանակից Կապադովկիայում: Նա ոչ միայն գերազանց սպարապետ էր, այլև հիանալի քարոզիչ: Օգտվելով կայսեր հոժարությունից` իր իշխանության տակ գտնվող քաղաքներում քանդում է հեթանոսական մեհյանները, կառուցում եկեղեցիներ, տարածում քրիստոնեությունը: Երբ Հուլիանոս Ուրացողի թագավորության օրոք (360-363) սկսվում են Քրիստոսի եկեղեցու հալածանքները, Ս. Սարգիսը, աստվածային հայտնությամբ հրաման առնելով հեռանալ կայսրության սահմաններից, իր որդի Մարտիրոսի հետ գալիս, ապաստանում է քրիստոնյա Հայաստանում, ուր թագավորում էր Տիրան արքան` Մեծն Տրդատի թոռը` Խոսրովի որդին: Տեղեկանալով, որ Հուլիանոսը մեծ զորքով շարժվում է Պարսկաստանի վրա, Հայոց արքան, ձգտելով իր երկիրը զերծ պահել հարձակման վտանգից, հորդորում է Սարգսին ծառայության անցնել Շապուհի մոտ: Շապուհը սիրով ընդունում է Ս. Սարգսին և նշանակում նրան զորագնդերի հրամանատար: Զորականներից շատերը, տեսնելով փայլուն զորավարի բարեպաշտությունն ու վարքով վկայած նվիրումն առ Աստված, իր աղոթքներով Տիրոջ գործած հրաշքները, հրաժարվում էին հեթանոսությունից և դառնում քրիստոնյա: Սակայն Շապուհը պահանջում է նրանից պաշտել կրակը և զոհ մատուցել: Զորավարն անմիջապես մերժում է` ասելով. «Երկրպագելի է մեկ Աստված` Ամենասուրբ Երրորդությունը, ով ստեղծել է երկինքն ու երկիրը: Իսկ կրակը կամ կուռքերը ի բնե աստվածներ չեն, հողեղեն մարդը դրանք կարող է փչացնել»: Այդ խոսքերից հետո Ս. Սարգիսը կործանում է բագինը: Զայրացած ամբոխը հարձակվում է Ս. Սարգսի և նրա որդու վրա: Առաջինը նահատակության պսակն ընդունում է նրա որդին` Ս. Մարտիրոսը: Ս. Սարգիսը բանտարկվում է և աներեր մնալով իր հավատքի մեջ` գլխատվում: Նահատակվելուց հետո Ս. Սարգսի մարմնի վրա լույս է ծագում: Քրիստոնեական հավատքի համար նահատակվում են նաև Ս. Սարգսին հավատարիմ տասնչորս զինվորները: Հավատացյալները նահատակների մարմիններն ամփոփում են Համիան քաղաքում: Ավելին՝ այստեղ։
• Այս տոնը հանդիպելու է հետևյալ ամսաթվերին՝ 2023-02-04, 2024-01-27, 2025-02-15, 2026-01-31, 2027-01-23, 2028-02-12, 2029-01-27, 2030-02-16։

Կաթոլիկություն - Սուրբ Վերոնիկայի հիշատակը
Կաթոլիկություն - Սուրբ Կատերինա Դե Ռիչիի հիշատակը
Ուղղափառություն - Սուրբ Տիմոթեոս առաքյալի հիշատակի օրը
Ուղղափառություն - Սուրբ Մակարիա Ժաբինսկու  Բելևյան հրաշագործի հիշատակի օրը

Ազգային

ԱՄՆ - Կանեփի ազգային օրը (Ազգային Hemp Day) *
ԱՄՆ - Վակուումի ստեղծման ազգային օրը  (National Create a Vacuum Day) *
ԱՄՆ - Ռոզա Փարքսի օրը (Rosa Parks Day)
ԱՄՆ - Տնական ապուրի ազգային օրը (National Homemade Soup Day)

• Ձմռան ցուրտ օրվա ընթացքում տանը տնական մեկ ափսբ տաք ապուրից լավ բան չկա: Այսպիսով, ամերիկյան խոհարարական տոների օրացույցում կա համապատասխան «առիթ». Տնական ապուրի օրը, որը նշվում է ամեն տարի փետրվարի 4-ին:
• Դժբախտաբար, հայտնի չէ, թե ով և երբ է այն հաստատել, բայց հազիվ թե որևէ մեկը վիճարկի, որ նման տոն անհրաժեշտ է:

ԱՄՆ - Լցոնած սնկերի ազգային օրը (National Stuffed Mushroom Day) *
ԱՄՆ - Խոզիամսի երախտագիտության օրը (Pork Rind Appreciation Day) 
Անգոլա - Ազատագրական շարժման օր (ազատություն շարժման օր)
Թայվան - Ագարակատերերի օրը (Farmer’s Day) 
Ճապոնիա - Ձյունե ֆիգուրների փառատոն Սապորոյում *
Շրի Լանկա - Անկախության օրը (Independence Day)
Ռուսաստան - Տիմոֆեևյան օրը *
Ռուսաստան - Լավ տրամադրության տոն

• Ամեն տարի փետրվարի 4-ին նշում են ամենաինքնատիպ և հաճելի տոներից մեկը՝ Լավ տրամադրության օրը:
• Ձմռան ավարտին դժվար է դիմակայել հուսահատությանն ու թախծին, ուստի այս տոնը լավ առիթ կլինի տխուր մտքերը հեռացնելու և սիրելիների ու հարազատների հետ ժամանակ անցկացնելու համար: Լավ տրամադրությունը օգտակար է բոլորին:
• Փետրվարի 4-ը երկար հիշելու համար, կարող եք զբաղվել ձեր սիրած գործով, որը առավելագույն հաճույք կբերի: Այս օրը կարելի է նվիրել նաև մի զբաղմունքի, որով չի հարմարվել զբաղվել։
• Եթե երկար ժամանակ պլանավորել եք սպորտով զբաղվել կամ պարել սովորել, ապա սա լավ առիթ է առաջին մարզմանը գնալու կամ պարային ստուդիա ընտրելու համար:
• Գուրմաններն, անշուշտ, կուրախանան համեղ ուտեստներով, որոնք նախկինում երբեք չեն փորձել:
• Ծնողները կարող են կազմակերպել անսովոր ընտանեկան տոն և զվարճացնել երեխաներն։ Հարմարավետ սրճարանում անցկացրած երեկոն կլինի օրվա հիանալի ավարտը։ Այն կարելի է անցկացնել մի բաժակ անուշահոտ սուրճի կամ համեղ դեսերտի շուրջ ։
• Բարձրացրեք ձեր և ձեր սիրելիների տրամադրությունը Լավ տրամադրության տոնի բացիկներով։

Ռուսաստան - Հրաշալի հրաշագործների օրը *

* Տոների մասին մանրամասն