Հետաքրքրաշարժ օրացույց. սեպտեմբերի 4


ՀԻՇԱՐԺԱՆ ՕՐԵՐ ԵՎ ՀԵՏԱՔՐՔԻՐ ՏՈՆԵՐ

Միջազգային

  • Սեռական առողջության համաշխարհային օրը (World Sexual Health Day) *

Սեռական առողջությունն ընդհանուր առողջության անբաժանելի մասն է: Սեռապես առողջ անհատը ունակ է վարելու բովանդակալից և հարուստ կյանք, քանի որ բարձր է նրա շփվողականությունը, հուզական դրսևորման աստիճանը։

Սեռապես առողջ անհատն ունի դրական վերաբերմունք դեպի սեքսուալությունը, ունակ է ստանալու սեռական հաճույք և վարում է անվտանգ սեռական կյանք` զերծ բռնությունից, հարկադրանքից։

Առողջապահության համաշխարհային կազմակերպության կողմից հաստատվել է, որ յուրաքանչյուր անձ ունի սեռական իրավունքներ, որոնց ճանաչումը, ընդունումը և պաշտպանությունը պարտադիր պայման է նրա սեռական առողջության պահպանման հարցում։

  • Թեքվանդոյի միջազգային օրը (International Taekwondo Day) *
  • Արթ-բրեյքի օրը (Art Break Day) *

Ազգային

  • ԱՄՆ - Առևտրային բանկերի ազգային օրը (National Food Bank Day) *
  • ԱՄՆ - Ալարկոտ մայրերի ազգային օրը (National Lazy Mom s Day) *
  • ԱՄՆ - Քոլեջի գույնի օրը (National College Colors Day) *
  • ԱՄՆ - Վայրի բնության ազգային օրը (National Wildlife Day) *
  • ԱՄՆ - Լրացուցիչ դեսերտի օրը (Eat an Extra Dessert Day) *
  • ԱՄՆ - Չիլիական գինու ազգային օրը (National Chilean Wine Day) *
  • ԱՄՆ - Բեյոնսի ծննդյան օրը (Beyoncé’s Birthday) *
  • ԱՄՆ - Մակադամիա ընկույզի ազգային օրը (National Macadamia Nut Day) *
  • ԱՄՆ - Կամակորությունն աշխատանքի տանելու օրը (Bring Your Manners To Work Day) *
  • ԱՄՆ - Չիյանթիի օրը (National Chianti Day) *
  • ԱՄՆ - Շրջիկ լրագրավաճառի ազգային օրը (National Newspaper Carrier Day) *
  • Արգենտինա - Ներգաղթյալի օրը 
  • Արգենտինա - Մուլտֆիլմի օրը *
  • Արգենտինա - Քարտուղարի օրը *
  • Զիմբաբվե - Քարտուղարի օրը 
  • Իրան - Կոոպերացիայի օրը 
  • Կանադա - Երիկամների պոլիկիստոզի մասին իրազեկման օրը (National Polycystic Kidney Disease Awareness Day) 
  • Հայաստան - Փրկարարի օրը *

2008 թվականին կառավարության որոշմամբ սեպտեմբերի 4-ը հռչակվեց հայ փրկարարի օր։ Հայ փրկարարները արտակարգ իրավիճակների հետեւանքների վերացման մեծ փորձ ունեն: 1988-ին նրանք Խորհրդային միությունից հազարավոր այլ կամավորների հետ միասին փրկել են երկրաշարժից տուժած բազմաթիվ բնակիչների կյանքեր: Սպիտակի երկրաշարժի գլխավոր դասերից մեկը դարձավ Հայաստանում ու ԽՍՀՄ մյուս հանրապետություններում փրկարարական ծառայությունների ստեղծումը:

  • Մարշալյան կղզիներ - Ռիջերբալի օրը *
  • Մոլդովա - Մաքսային ծառայության աշխատակցի օրը
  • Ռուսաստան - Միջուկային ապահովման մասնագետի օրը
  • Ռուսաստան - «Ինչ, որտեղ, երբ» խաղի ծննդյան օրը * 
  • Ռուսաստան - Անծանոթ ճանապարհների օրը *
  • Տաջիկստան - Գրքի օրը 
  • Ուկրաինա - Մաքսային բրոկերի օրը

* Սեպտեմբերի 4-ի անսովոր տոների մասին (ռուսերեն)՝ այստեղ։


ՀԵՏԱՔՐՔԻՐ ԴԵՊՔԵՐ ԵՎ ԻՐԱԴԱՐՁՈՒԹՅՈՒՆՆԵՐ

1998 - Սթենֆորդի համալսարանի ուսանողներ Լարրի Փեյջն ու Սերգեյ Բրինը հիմնում են Գուգլը։
1991 -
Կիևի Գերագույն ռադայի շենքի վրա առաջին անգամ բարձրացվում է կապույտ-դեղին դրոշը։
1985 - Իսրայելում շրջանառության մեջ է մտցվում նոր շեքելը։
1944 - Ֆինլանդիան
դադարեցնում է Խորհրդային Միության հետ սկսված պատերազմը։
1870 - Ֆրանսիայում հաստատվում է երրորդ հանրապետությունը։
1842 - 284 տարվա ընդմիջումից հետո վերսկսվում է Քյոլնի տաճարի շինարարությունը։
1781 - Իսպանացի 44 վերաբնակիչներ հիմնեցին Լոս Անջելես քաղաքը։

ՀԱՅԱՍՏԱՆԻ ՇՈՒՐՋ ԵՎ ՀԱՅԵՐԻ ՄԱՍԻՆ

2015 - Տավուշի մարզի սահմանամերձ Վազաշենում երեք խաղաղ բնակիչ է վիրավորվում`օրեր շարունակվող գնդակոծություններից:

  • «Սա ինքը` պատերազմն է, ուղղակի ոչ այն սաստկությամբ, որ կարող էր լինել»,֊հայտարարում է Հայաստանի ՊՆ խոսնակը։ «Ազատության» հետ զրույցում սահմանային գյուղերի բնակիչներն ասում էին` օրերով չեն կարողանում բերքը հավաքել:Title: Կրակահերթերի տակ ապրող գյուղացիները վնասներն են հաշվում
  • Կրակահերթերի տակ ապրող գյուղացիները վնասներն են հաշվում։

2014 - Հայաստանի ու Ադրբեջանի նախագահները տարվա ընթացքում երկրորդ անգամ են հանդիպում, այս անգամ`ԱՄՆ պետքարտուղար Ջ.Քերրիի նախաձեռնությամբ։

  • Վաշինգտոնը կողմերին հանդիպման է հրավիրում Ղրիմի բռնակցումից ամիսներ անց, երբ արևմուտքի և Ռուսաստանի հարաբերությունները ծայրաստիճան լարված էին: Չնայած դրան` ԱՄՆ պետքարտուղարը կարևորել էր բանակցությունների շարունակումը Մինսկի խմբի համանախագահության ձևաչափով`կրկին հորդորելով կողմերին քաղաքական կամք ցուցաբերել` առաջընթացի հասնելու համար:
  • ԱՄՆ պետքարտուղար Քերրին Ղարաբաղի հարցում առաջընթացի կոչ է անում։

2010 - Ղարաբաղը հայտարարում է, թե ադրբեջանական բանակը դիվերսիոն ներթափանցման հերթական փորձն է ձեռնարկել, ադրբեջանցի մեկ զինվոր զոհվել է , մի քանիսը`վիրավորվել:

  • Հայկական կողմն, ըստ պաշտոնյաների, զոհեր չէր տվել: Բաքուն հաստատում է միջադեպի մասին տեղեկատվությունը` իր հերթին պնդելով, թե հայերն են նախահարձակ եղել:
  • Ավելի ուշ հիվանդանոցում մահանում է ադրբեջանցի ևս մեկ զինվոր, ով վիրավորվել էր փոխհրաձգության ժամանակ։

2007 - Համանախագահները փորձում են հանդիպում կազմակերպել Հայաստանի ու Ադրբեջանի արտգործնախարարների միջև, բայց հաջողության չեն հասնում։ Վ.Օսկանյանն ու Է.Մամեդյարովը միաժամանակ լինում են Բրյուսելում, դեմ առ դեմ հանդիպման, սակայն, չեն համաձայնում:

  • Հոկտեմբերի վերջին միջնորդներն իրենք են այցելում տարածաշրջան`փորձելով նախագահների միջև ևս մեկ հանդիպում կազմակերպել նոյեմբերի վերջին Մադրիդում կայանալիք ԵԱՀԿ գագաթնաժողովից առաջ: Հանդիպում, սակայն, չի կայանում ոչ միայն նախագահների, այլև` արտգործնախարարների միջև:

1986 - ASALA. Պայթյուն Փարիզի մետրոյի «Կար դը Լիոն» կայարանում։ Ռումբերից մեկը վնասազերծվում է։

  • Հայ Գաղտնի Բանակին մոտ «Արաբ և Միջին Արևելքցի Քաղմանտարկեալներու Միասնականութեան Հանձնախումբ»-ը ստանձնում է պատասխանատվությունը։

ԾՆՎԵԼ ԵՆ

1985 - Ռաուլ Ալբիոլ, իսպանացի ֆուտբոլիստ, «Նապոլիի» և Իսպանիայի հավաքականի խաղացող
1984 - Վալերի Ալեքսանյան, ֆուտբոլիստ, Իրանի «Րահ Ահան» և Հայաստանի հավաքականի խաղացող
1983 - Մարգիտ Ռյուտել, էստոնացի թենիսիստ
1981- Բիյոնսե Նոուլզ, ամերիկացի երգչուհի, դերասանուհի և պարուհի
1980 - Դավիթ Գարեթ, ջութակահար
1969 - Գիորգի Մարգվելաշվիլի, վրացի ակադեմիկոս և քաղաքական գործիչ, 2013 թ. նոյեմբերի 17-ից Վրաստանի նախագահն է
1955 - Աշոտ Բլեյան, մանկավարժ, հասարակական գործիչ
1948 - Մայքլ Բերրիման, ամերիկացի դերասան
1928 - Կարլեն Աբգարյան, տեխնիկական կիբերնետիկայի գծով սովետական գիտնական (մ.1995)
1824 - Անտոն Բրուքներ, ավստրիացի կոմպոզիտոր
1768 - Ֆրանսուա-Ռընե դը Շատոբրիան, ֆրանսիացի գրող, քաղաքական գործիչ, դիվանագետ և պատմաբան