ArmenLur

ՀԻՇԱՐԺԱՆ ՕՐԵՐ ԵՎ ՀԵՏԱՔՐՔԻՐ ՏՈՆԵՐ

Միջազգային

• Աշնան ծննդյան օրը *
• Նամակի համաշխարհային օրը (World Letter Writing Day) *
• Թոֆուի օրը (Tofu Day) *
• Ճապոնական դելֆինների փրկության օրը (Save Japan’s Dolphins Day) *

Ազգային

• ԱՄՆ - Շախմատի ամերիկյան օրը (American Chess Day) *
• ԱՄՆ - Էմմա Մ. Նաթի օրը (Emma M Nutt Day) *
• ԱՄՆ - Նախագծողին և շինարարին երաշտագիտություն հայտնելու օրը (Building and Code Staff Appreciation Day) *
• ԱՄՆ - Ճուտոյի օրը (National Chicken Boy Day) *
• ԱՄՆ - Շաուրմայի օրը (National Gyro Day) *
• ԱՄՆ - Բալե պոպովերի օրը (National Cherry Popover Day) *
• ԱՄՆ - Առանց հանգի օրը (National No Rhyme or No Reason Day) *
• ԱՄՆ - Շեկ կատվին եպախտագիտություն հայտնելու օրը (Ginger Cat Appreciation Day) *
• Ավստրալիա - Ակացիայի օրը (Wattle Day) *
• Բելառուսիա - Գիտելիքի օրը
• Գրենադա - Կիրանի օրը (Kirani Day) *
• Էրիտերիա - Lեղափոխության օրը 
• Թայվան - Լրագրողի օրը *
• Թուպքմենիա - Գիտելիքի օրը
• Լատվիա - Գիտելիքի օրը
• Լեհաստան - Անկախության պայքարի վետերանների օրը
• Լիբանան - Հեղափոխության օրը
• Լիտվա - Գիտելիքի օրը
• Հայաստան - Գիտելիքի և դպրության օրը *
• Հոնդուրաս - День флага 
• Ղազախստան - Գիտելիքի օրը
• Ղրղզստան - Գիտելիքի օրը
• Ճապոնիա - Տարերային աղետների վերացման օրը 
• Մոլդովա - Գիտելիքի օրը
• Նեպալ - Ինդրա Ջատրա (Indra Jatra) *
• Նոր Զելանդիա - Բարության անսպասելի դրսևորման օրը (Random Acts of Kindness Day) *
• Պերու - Ծառատունկի օրը 
• Ռուսաստան - Գիտելիքի օրը
• Սլովակիա - Սահմանադրության օրը 
• Ուզբեկստան - Անկախության օրը 
• Ուկրաինա - Գիտելիքի օրը

* Տոների մասին ավելին՝ այստեղ։

---

ԱՅՍՕՐ ՀԱՅԱՍՏԱՆՈՒՄ ՆՇՎՈՒՄ Է

• Գիտելիքի և դպրության օրը

ՀԵՏԱՔՐՔԻՐ ԴԵՊՔԵՐ ԵՎ ԻՐԱԴԱՐՁՈՒԹՅՈՒՆՆԵՐ

2004 - Բեսլանում (Հյուսիսային Օսեթիայում) ահաբեկիչները գրավեցին դպրոցը։
1983 - Սախալինի մոտակայքում խփվեց հարավկորեական Բոինգ 727 ինքնաթիռը, որում կային 269 ուղևորներ։
1973 - Ահաբեկիչը պայթուցիկ սարք գործարկեց Լենինի դամբարանում, որի արդյունքում սարկոֆագը չտուժեց, սակայն ահաբեկիչն ու երկու այցելու զոհվեցին։
1970 - Նյու Յորքում բացվեց շախմատի՝ աշխարհում առաջին համակարգչային մրցաշարը:
1969 - Լիբիայում տեղի ունեցավ ռազմական հեղաշրջում, որն իշխանության բերեց Մուամար Քադաֆիին։
1985 - Ամերիկա-ֆրանսիական արշավախումբը 4000 մետր խորության վրա հայտաբերեցին 1912 թվականին այսբերգի հետ բախվելու արդյունքում կործանված «Տիտանիկ» նավի բեկորները։
1951 - Լոնդոնում բացվեց աշխարհի առաջին սուպերմարկետը:
1939 - Երկրորդ համաշխարհային պատերազմի սկիզբը:
1939 - Հրապարակվեց «սև խոռոչների» մասին առաջին հոդվածը։
1920 - Ֆրանսիան հայտարարեց Բեյրութ մայրաքաղաքով Լիբանան պետության ստեղծման մասին։ 
1902 - Ֆրանսիայում էկրան բարձրացավ ռեժիսոր Ժորժ Մարսելի «Ճանապարհորդություն դեպի Լուսին» աշխարհում առաջին գիտաֆանտաստիկ կինոնկարը։
1897 - Բոստոնում սկսեց գործել մետրոպոլիտենը։
1804 - Գերմանացի աստղագետ Կառլ Հարդինգը հայտնաբերեց երրորդ աստղակերպը՝ Յունոնան։

ԻՐԱԴԱՐՁՈՒԹՅՈՒՆՆԵՐ ՀԱՅԱՍՏԱՆԻ ՇՈՒՐՋ ԵՎ ՀԱՅԵՐԻ ՄԱՍԻՆ

2015 - Վախճանվեց Գուրգեն Դալիբալթայան (ծն. 5 հունիսի 1926 թ.), ԽՍՀՄ և ՀՀ ռազմական գործիչ, գեներալ-գնդապետ (1996)։
1997 - ԼՂՀ-ում կայացած նախագահական ընտրություններում հաղթեց ԼՂՀ արտգործնախարար Արկադի Ղուկասյանը։
1992 - Սրխավենդի գրավումը. հայերի վերահսկողության տակ է անցնոում ԼՂԻՄ-ի մոտ կեսը։
1984 - Իրանական իշխանությունները հայտարարեցին, որ բացահայտել են հայ գրոհայինների կողմից պատրաստվող Իրանում Թուրքիայի դեսպան Իսմեթ Բիրսելի դեմ մահափորձի ծրագիրը:
1966 - Խորհրդային Հայաստանը խնդրագրեր ուղարկեց Մոսկվայի կենտրոնական իշխանություններին՝ Արցախը Հայաստանին վերադարձնելու պահանջով։
1958 - ՀԽՍՀ գյուղատնտեսության նախարարությանն առընթեր կազմակերպվում է հողագործության և ագրոքիմիայի գիտահետազոտական ինստիտուտ։
1920 - Բաքվում բացվում է Արևելքի ժողովուրդների առաջին համագումարը, որին մասնակցում են նաև հայ ներկայացուցիչները։
1886 - Կ. Պոլսի Ղալաթիա թաղամասում Մինաս Չերազի տեսչությամբ բացվեց Կենտրոնական վարժարանը։
1868 - Երևանի գիմնազիայի բացումը։
1861 - Կ. Պոլսում Գ. Երանյանի, Ն. Թաշճյանի և Տ. Չուխաջյանի խմբագրությամբ սկսում է հրատարակվել «Քնար հայկական» երաժշտական կիսամսյա հանդեսը։
1860 - Կ. Պոլսում հիմնվեց «Համազգային ընկերությունը»՝ Միքայել Նալբանդյանի ակտիվ մասնակցությամբ։
1850 - Թիֆլիսում սկսում է հրատարակվել «Արարատ» շաբաթաթերթը՝ Գաբրիել Պատկանյանի խմբագրությամբ։
1387 - Լենկ-Թեմուրի զորքը պաշարում է և գրավում Վանի բերդը:
570 - Կնքվում է հայ-բյուզանդական դաշինքը։

---

• ՊԱՏՄՈՒԹՅԱՆ ՀԱՅԿԱԿԱՆ ՕՐԸ
• ԲՈԼՈՐ ՏՈՆ ԵՎ ՀԻՇԱՐԺԱՆ ՕՐԵՐԸ
• ՕՐՎԱ ՀՈԲԵԼՅԱՐՆԵՐԸ

---

ԾՆՎԵԼ ԵՆ

1997 - Չոն Չոնգուկ, կորեացի երգիչ, վոկալիստ
1993 - Ֆեդերիկո Բարբա, իտալացի ֆուտբոլիստ
1989 - Դանիել Սթարիջ, անգլիացի ֆուտբոլիստ, հարձակվող
1981 - Տիգրան Քոթանջյան, հայ շախմատիստ, գրոսմայստեր
1971 - Մարկ Սաղաթելյան, հայ դերասան, շոումեն և հաղորդավար
1946 - Բարրի Գրիբ, ռոք երաժիշտ, «Bee Gees» խմբի անդամ 
1929 - Սերգեյ Աղաջանյան, կոմպոզիտոր, դիրիժոր
1922 - Հակոբ Սալախյան, հայ գրականագետ, բանասիրական գիտությունների թեկնածու (մ. 1969)
1905 - Թամար Աբակելիա, վրացի նկարչուհի, քանդակագործ (վ. 1953):
1889 - Վահան Թոթովենց, հայ գրող, արձակագիր (մ. 1938)
1875 - Էդգար Բերրոուզ, ամերիկացի գրող, Տարզանի մասին վիպաշարի հեղինակ

• Մեծ ազդեցություն է ունեցել 20-րդ դարում գիտական ու ֆանտաստիկ գրականության զարգացման վրա։ Բերոուզի շատ գործեր էկրանավորվել են։

1868 - Մելիք Մելիքյան (Դեդուշկա), հեղափոխական (սպանվել է 1918, Բաքվում)